Derviş: İstihdamı esas alan program zorunlu

Eski Ekonomi Bakanı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNPD) Başkanı Kemal Derviş, 2000-2001 ekonomik programının ülkenin makro dengelerinin yeniden kurulabilmesi için oluşturulmuş model olduğunu belirterek, "Uyguladığımız program günün şartlarında yangının söndürülmesi için oluşturulmuş programdı" dedi.

Finansman kaynağını TEB'in sağladığı 18-35 yaş arası girişimcilere uzun vadeli düşük faizli mikro kredi projesinin tanıtım toplantısında konuşan Derviş, ekonomik programların sürekli yenilemeye ihtiyaç olduğuna dikkat çekerek şöyle konuştu: "Bu programlarda her yıl hatta her ay yenilenme ihtiyacı görülebilir. Türkiye'nin şimdi hızlı büyümenin yanında hızlı istihdam yaratacak programlara ihtiyacı var. Daha önce oluşturduğumuz program makro dengelere yönelik ve yangın söndürmek içindi."

Derviş, dünya ekonomilerinde görülen hızlı büyümeden geniş kesimlerin yararlanamadığını yüzde 5-6 gibi büyüme hızına ulaşmasına rağmen ekonomilerin bu oranda istihdam yaratamadığını istihdam düzeylerinin yüzde 1 ve 2'de kaldığını söyledi.

'Yola göre pozisyon alın'
Türkiye'nin de bu problemle karşı karşıya olduğunu ifade eden Derviş kendisine yöneltilen, "Sizin oluşturduğunuz IMF destekli ekonomik programın vadesinin dolduğunu düşünüyor musunuz" sorusunu da şöyle yanıtladı: "Konumum gereği seçim ve ekonomik programa ilişkin yorumlara girmek istemiyorum, bu doğru da olmaz. Ancak, dünyanın her yerinde ve hatta Türkiye'de ekonomik programlar her an her hafta gelişmelere göre yenilenmek zorunda. Arabaya binip direksiyona oturduğunuzda tamam ben böyle gideceğim diyemezsiniz. Yol size yapmanız gerekenleri gösterir. Yola göre pozisyon gerekir."

'Zenginlik eşit dağılmadı'
Dünya ekonomisinin son beş yılda ortalama yüzde 5 büyüyerek en hızlı büyüme trendini yakaladığını söyleyen Derviş, "Bu büyüme 30-40 yıl önce görülmüştü. 2. Dünya Savaşı'ndan sonra olmuştu. Fakat bu büyüme toplumun her kesimine ne yazık ki yansımadı. Aynı ölçüde zenginleşme olmadı. Eşitsizliği artırdı. Bu manzaranın düzelmesi gerekiyor. İstihdamın artması bu noktada çok önemli" diye konuştu.

Finansman kaynağını TEB'in sağlayacağı meslek lisesi mezunu girişimcilere uzun vadeli düşük faizli makro kredi projesinde UNDP ve Genç Yönetici ve İşadamları Derneği (GYİAD) birlikte çalışacak. UNDP projeye teknik destek verirken, GYİAD işini kurmak isteyen girişimcilere danışmanlık yapacak. Kemal Derviş, UNDP olarak mikro kredi alanındaki uluslararası deneyimlerini ve teknik uzmanlıklarını buraya taşıyacaklarını, yerel yönetimlerle işbirliği konusunda yardımcı olacaklarını vurguladı. Kemal Derviş, mikro finans konusunda proje sayesinde banka açısında önemli bir talep oluşacağına işaret etti.

Derviş, bir soru üzerine de bunun, esasında bir yardım projesi olmadığını, bir sosyal faaliyetin ekonomik getirisi olacak şekilde organize edildiği ve teknik hizmetleriyle birlikte bir bankacılık faaliyeti olduğunu kaydetti.

'İstihdamsız program başarısızdır'
Kemal Derviş, yeterince istihdam yarıtılamayan bir ekonomi modelini başarılı bulmanın yersiz olduğunu belirterek "Meksika, Brezilya ve Türkiye gibi ülkelerin en büyük problemi istihdam. İstihdam artışıyla birlikte büyüme hızını sürdürmek gerekiyor. Artık ekonomik gelişimin tüm boyutlarına önem verilmesi lazım. İstihdam sağlayamayan bir ekonomik programın başarılı olduğunu söylemek imkânsız" diye konuştu.

'Gençlere istihdam'
Kemal Derviş, Merkez Bankası'nın da iç ve dış konjonktüre göre sürekli olarak para politikasını revize etmesi gerektiğini de hatırlatırken şöyle dedi: "Hiçbir ekonomik programın 20-30 yıl aynı kurallarla sürmesinin beklenilmemesi gerekir. Her ekonomik koşullar kendi programını gerektirir. Bir programın 30 yıl sürmesini bekleyemeyiz badece genel bir strateji olarak o programdan yararlanılabilir. Günün gerekleri çok önemli. Türkiye'nin istihdama özellikle genç nüfusun istihdamına ihtiyacı var."

Çağrı Bilgin/Radikal