DİR ithalatına ‘ticari sır’ kılıfı

Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında ihraç koşuluyla yapılan vergisiz ürünlerin iç piyasada satıldığına ilişkin iddialar sürüyor. Özellikle ithalatında yüksek vergi bulunan tarım ürünleri gündemde. Bazı firmalara ayrıcalık tanındığı, bu firmaların işleyip ihraç etme koşuluyla dünya fiyatlarından ithal ettiği ürünleri iç piyasaya sürdüğü, hem haksız rekabete yol açtığı, hem de üreticilerin ürünlerinin fiyatının düşürdüğü vurgulanıyor.

İHRACATI SORAN YOK!

Gıda sektöründe faaliyet gösteren bir firmanın üst düzey yetkilisi şunları söyledi: "DİR doğru kullanılırsa yararlı. Ama son yıllarda ip tamamen koptu. İktidarla arası iyi olan firmalar bu sistemi kötü kullanır oldu. İhraç kaydıyla ithalat yapılıyor. Sonra getirilen mallar iç piyasaya sürülüyor. Uyuşturucudan fazla kar ediliyor. İş ihracata geldi mi orası karışık. Bu firmalar ihraç taahhütlerini yerine getirmiyor. Zaten takibi de tam yapılmıyor. Hayali ihracatın hortlaması da bundan. Bu firmalar DİR kapsamındaki ithalat dosyalarını hayali ihracatla kapatıyorlar. Irak, Suriye, Afrika ülkelerine yapılan ihracat incelenirse bu rahatlıkla ortaya çıkar. Devletin bu sistemi iyi denetlememesi nedeniyle aynı sektörde faaliyet gösteren diğer firmalar zora girdi. Bu iş resmen kaçakçılık. Kurallara uyan firmalar zarar ediyor."

KONU MECLİS GÜNDEMİNDE

Konu Meclis gündemine de taşındı. CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın yanıtlaması istemiyle verdiği önergesinde, "2018 Ocak - Ekim döneminde DİR kapsamında, 77 firma 308 milyon dolar tutarında mısır ithalatı gerçekleştirmiş. Ne kadar ihracat yapılmıştır? Bir türlü yanıt verilmiyor. Bu konuya açıklık getirecek misiniz" sorusuna yanıt istedi.

Gürer’in sorularına yanıtlayan Bakan Pekcan, kişisel bilgi niteliğindeki dış ticaret istatistiklerinin verilmesinin Bakanlığı ile Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) arasında akdedilen Veri Değişim Protokolü gereğince, mümkün bulunmadığını ifade etti. Pekcan, "Bu doğrultuda, talep edilen verilerin TÜİK’ten temin edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir" dedi. Pekcan yanıtında ticari sır vurgusu yaparak, özetle, "2018 yılında Dahilde İşleme Rejimi kapsamında 317 milyon dolar mısır ithalatı yapılmış, mısırın yetiştiricilik faaliyetlerinde yem hammaddesi olarak kullanıldığı hayvansal ürünler ihracatımız ile yem ürünleri, nişasta, irmik ve glikoz gibi ürünlerde dahilde rejimi kapsamında toplam yaklaşık 1.5 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir" dedi.

GÜRER’DEN TEPKİ

Önerge sahibi Gürer, Bakan Pekcan’ın yanıtına tepki göstererek şunları söyledi: "Buğday, arpa, mısır ve pirinç ithalatının tamamının DİR kapsamında olup olmadığı nasıl sır olabilir. 2018 Ocak - Ekim döneminde Dahilde İşleme Rejimi kapsamında, 77 firma 308 milyon dolar tutarında mısır ithalatı gerçekleştirmiş. Ne kadar ihracat yapıldığını sorduğumuzda ise yanıt yok. ‘Bu konuya açıklık getirecek misiniz?’ diye sorduğumda ise Bakan, ‘TÜİK’ten isteyin’ diyor. TUİK verileri ile Bakanlık cevapları örtüşmüyor, Bakanların verdiği yanıtlar bunu kanıtladı. Ticaret Bakanını ciddiyete davet ediyorum."

Aydınlık