DEİK raporu: Brexit, Britanya’ya ihracatımızı yüzde 24 azaltır

‘Brexit, Türkiye-Birleşik Krallık-AB İlişkilerinde Siyasi ve Ekonomik Riskler ve Fırsatlar‘ başlıklı rapora göre Türkiye Brexit’ten dolayı en fazla kayıp yaşayacak AB dışındaki ülkelerin başında geliyor.

Türkiye’nin Britanya ile 2018 yılındaki toplam ticaret hacmi TÜİK verilerine göre 18.56 milyar dolar düzeyindeydi. Türkiye 11.11 milyar dolar ihracat yapmış, 7.45 milyar dolar da Britanya’dan mal ve hizmet ithal etmişti. Türkiye ikili ticarette 2001 yılından bu yana fazla veriyor.

Gümrük birliği avantajının yitirilmesi durumunda kara taşıt araçları, tekstil ve hazır giyim sektörlerindeki ihracatın büyük darbe alabileceği vurgulanan raporda şu ifadeler yer alıyor:

“Türkiye’nin rekabet üstünlüğü olan bu alanlara ihricatımız darbe alacaktır. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın hazırladığı bir araştırma raporuna göre sert Brexit koşullarında ihracat oranlarında en büyük kayıp yaşayacak AB dış dışı ülkeler arasında Türkiye en başta gelmektedir. Gümrük tarife oranlarında yüzde 3.5 civarında bir değişiklik ve Türkiye’nin Birleşik Krallık’a yaptığı ihracatın yüzde 24 oranında düşmesi öngörülüyor.“

Rapora göre en çok etkilenebilecek sektörlerden biri de Türkiye’nin yüzde 25’lik payla pazar lideri olduğu çamaşır makinesi pazarı. Elektronik, elektrikli makinalar, kablolar, hazır giyim, ev tekstili, alüminyum ve demir çelikte Türkiye Britanya’nın en önemli ilk beş ithalat pazarından biri.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan da Britanya’nın herhangi bir anlaşma sağlamadan birlikten ayrılması halinde Türkiye’nin fazla verdiği Britanya ile ikili dış ticaretinin 3 milyar dolara kadar olumsuz etkilenebileceğini söylemişti.

Brexit’in 15 yıl gibi uzun bir vadede nasıl sonuçlar doğurabileceğinin tahminlerle öngörüldüğü raporun diğer bulguları ise şöyle:

Anlaşmasız sert Brexit koşullarında,Türkiye’nin ihraç edeceği ürünlere uygulanacak vergilerin ve prosedürlerin artması dışında ikinci bir risk Britanya’nın rakip ülkelere uyguladığı gümrük bariyerlerini indirmesi.

Anlaşmasız Brexit senaryosunda bu üstünlük ortadan kalkacaktır ve Türkiye’nin İngiltere’ye yaptığı ihracat yüzde 24 civarında küçülecek.

Sıfır gümrük koşullarının dışında kalan sektörlerde açıklanan vergi oranlarına göre Britanya örneğin kara taşıt araçlarında yüzde 6 ile yüzde 22 arasında ve tekstil ve hazır giyimde yüzde 2.5 ile yüzde 12 arasında gümrük vergisi uygulayacak

Türkiye Brexit’ten dolayı en fazla kayıp yaşayacak AB dışındaki ülkeler arasında en tepe.

2018 yılında Türkiye’nin en fazla ticaret yaptığı ilk 10 ülke içinde Britanya altıncı sırada bulunuyor.

Yine son 10 yıl içerisinde (2009 yılı haricinde) Britanya, Türkiye için Almanya’dan sonra ikinci en büyük pazar oldu. 2016 yılında ihracat 10.5 milyar avroyu geçti, 2018 yılında ise 9.5 milyar civarında gerçekleşti.

Ayrıca Türkiye’nin sürekli olarak ticaret fazlası verdiği sayılı AB ülkesinden biri olan Britanya, bu açıdan bakıldığında da en çok önemli ortak.

Türkiye 2018 verilerine göre Britanya’nın dünyadan ithalatında elektronik, elektrikli makinalar ve kablolar, hazır giyim, ev tekstili, alümünyum ve demir çelik ürünlerinin bir kısmında ilk beş ülke arasında yer alıyor.

Ayrıca Türkiye yüzde 25’lik pazar payıyla çamaşır makinesinde Britanya pazarında lider konumunda.

Özellikle uzun vadede, Türkiye’nin hizmet ve tarım sektörlerinde İngiltere ile daha kapsamlı ticaret yapabilme, DYY (doğrudan yabancı yatırım) olanaklarını geliştirebilme ve AB ile Britanya arasında varılacak ticari anlaşmayla AB ile Türkiye arasında şablon olarak kullanabilme fırsatı var.

Britanya’nın en büyük ticari ortağıyla yollarını ayırması, doğrudan yabancı yatırım, işçi sayıları, yönetmelikler, sterlinin değeri ve finansal sektör üzerinde etki edecek.

Britanya hükümetinin kendi modellemesine ve alternatif senaryolara göre Brexit, Britanya GSYH’sine 15 yıl içinde maksimum yüzde 10.7 ila minimum yüzde 0.9 oranında negatif etki yapacak.

Brexit’in Türkiye’ye eknomik etkilerine bakıldığında ise, özellikle kısa vadede sert Brexit koşullarında Türkiye’nin Britanya pazarındaki rekabet üstünlüğünü kaybetmesi, gümrük vergisi ve bariyerlerin yükselmesi ve tedarik zincirinde sorunlar öngörülüyor.

Türkiye’nin Britanya ile ticaretinde sattığı ilk 10 ürün TÜİK verilerine göre şöyle:

Kara ulaşım araçları:2.276.456.125 avro

Giyim eşyası ve aksesuarları:1.636.803.293 avro

Elektrik makinaları ve cihazları:1.137.982.266 avro

Altın, parasal olmayan:510.189.963 avro

Tekstil ürünleri:452.919.446 avro

Demir ve çelik:393.399.209 avro

Haberleşme,ses kaydetme cihazları: 353.013.215 avro

Demir, çelik, bakır, nikel, alüminyum:295.539.114 avro

Meyve ve sebzeler:275.576.126 avro

Kağıt, karton ve kağıt hamurundan eşya:192.564.453 avro