CHP'nin Anayasa açılımında neler var?

CHP Genel Başkan Yardımcısı Süheyl Batum 35 akademisyenle birlikte hazırladıkları, partisinin anayasa vizyonunu açıkladı. Yeni anayasanın Meclis’te olmayan partilerin de katılacağı bir “Anayasa Meclisi” tarafından oluşturulması gerektiğini söyleyen Batum, MGK’nin anayasal kurum olmaktan çıkarılması, din dersinin de seçmeli olarak okutulması önerisinde bulundu.

‘TÜRKİYE CUMHURİYETİ HALKI’

Dine, dile, ırka ya da etnik kökene gönderme yapmayan bir yurttaşlık anlayışını öngören CHP önerisinde “Türkiye Cumhuriyeti Halkı” vurgusu yapıldı. Laiklik yeniden tanımlanarak devletin dinler karşısındaki tarafsızlığını, inanç ve inanç dışılığı kapsayan çoğulculuk benimsendi. Vicdani nedenlerle askerlik yapmak istemeyenlere bu hakkın tanınmasının tartışılabileceği belirtildi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Süheyl Batum, partisinin anayasa vizyonu çerçevesinde vicdani nedenlerle askerlik yapmak istemeyenlere bu hakkın tanınmasının tartışılabileceğini söyledi. Batum, MGK’nin anayasal bir kurum olmaktan çıkarılması, din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin de seçmeli olarak okutulması önerisinde bulundu. CHP, anayasa vizyonunda cinsel yönelim nedeniyle ayrımcılığın da önüne geçileceğini belirtildi.

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Diyarbakır’daki mitingi başlamadan hemen önce Batum, partisinin anayasa vizyonunu açıklarken “Genel Başkanımızın Diyarbakır’daki konuşmasıyla bizim bu çalışmamızın birbirini tamamlayacağını düşündüğümüz için aynı günü seçtik” dedi. “10 Başlıkta CHP’nin Anayasa Vizyonu” 35 akademisyenle birlikte hazırlandı. Yeni anayasa için Anayasa Meclisi kurulması öngörülen çalışmada bu Meclis’te baraj olmaması ve bütün partilerin katılabilmesi düşünüldü. Çalışmada dikkat çeken unsurlar şöyle:

Dinsel baskı engellenecek: Anayasanın ilk 3 maddesinin değiştirilemezliği benimsenecek. Başlangıç metninde bir arada yaşama arzusuna dayalı ulus tanımı ve yurttaşlığın ırk, etnik köken veya dine dayanmayan hukuksal bir bağ olduğu vurgulanacak. Laik devletin anayasadaki yerinin anlaşılması bakımından din ve vicdan özgürlüğüne ilişkin anayasa hükmü yeniden kaleme alınacak. Dinsel sömürü yasağı ve devletin temel düzenini dine dayandırma yasağı korunacak.

Din dersi seçmeli olacak: Din kültürü ve ahlak bilgisi dersi zorunlu olmaktan çıkarılacak.

­Kadın erkek eşitliği: Devlete “bir cinsiyetin üstünlüğüne ya da dezavantajlı konumuna ilişkin kültürel kalıpları değiştirme ödevi” verilecek.

Cinsel yönelime koruma: Anayasada “ayrımcılık yasağı” açıkça yer alacak ve “yaş, etnik ya da sosyal köken, cinsel yönelim, engellilik ve benzeri nedenlere dayalı ayrımcılık” da yasaklanacak.

Alevilere anayasal güvence: Değişik din ve mezheplere mensup yurttaşların tüm hakları güvence altına alınacak.

Vicdani ret adımı: Vicdani nedenlerle askerlik hizmeti yapmak istemeyen yurttaşlara bu hakkın tanınması tartışılacak.

Anadilin de öğretim: Türkçe resmi dil olarak korunacak. Devlet okullarında anadilin öğretilmesi imkânı tanınacak.

Irka dayanmayan yurttaşlık: Yurttaşlık, siyasi bir hak olarak tanımlanacak. “Devlet ile birey arasındaki hukuksal bağı” ifade eden ve dine, dile, ırka ya da etnik kökene gönderme yapmayan bir yurttaşlık anlayışı benimsenecek.

MGK değişecek: Bağımsız İdari Otoriteler, Eşitlik Kurulu, Kamu Denetçiliği Kurumu kurulacak, YÖK kaldırılacak. MGK, anayasal bir kurum olmaktan çıkarılacak.

Yerel yönetim reformu: Bir bölgeye özgü değil, tüm Türkiye için planlanacak bir yerel yönetim reformu yapılacak. Merkezi idare ile yerel yönetimlerin yetki ve ilişkileri yeniden düzenlenecek. Üniter devlet korunacak.

Yargı reformu: Anayasa Mahkemesi kuruluşu, faaliyeti ve seçimleriyle liyakate uygun, etkili ve adil denetim yapabilecek bir yapıya kavuşturulacak. AYM üyelerinin seçimi yeniden düzenlenecek. OHAL KHK’leri, YSK ve YAŞ kararları yargısal denetime açılacak. HSYK kararları da Danıştay’ın denetimine açılacak. Askeri Yargıtay kaldırılacak.