Bornozcular, havlu attı

Düşük kur, Çin, haksız rekabet ve Teşvik Yasası, tekstil sektörünün merkezi Denizli'yi vurdu. Havlu üretiminin bir numarası Denizli, yatırıma havlu attı. 29 Temmuz-15 Ağustos 2005 tarihleri arasında Denizli Sanayi Odası'na (DSO) kayıtlı 501 üyeden 207'sinin yanıt verdiği 'Tekstil Sektörü Genel Görünüm Anketi' sonuçlarına göre, Denizlili tekstilcilerin sadece yüzde 17'si önümüzdeki yıl yatırım yapmayı planlıyor. DSO'nun anketi sadece bölgenin değil, Türk tekstilinin sorunlarına da ayna tutuyor. Bir yandan tekstilcilerin sektörlerine bakış açılarını ortaya koyan anket, diğer yandan önümüzdeki dönemdeki planlarını gün ışığına çıkarıyor.

'Son 1 yıl içinde kapasite kullanımınız hangi oranda seyretti?' sorusuna ankete katılanların yüzde 45'i yüzde 75-100, yüzde 43'ü yüzde 50-75, yüzde 8'i yüzde 50'nin altında, yüzde 4'ü ise yüzde 100'ün üzerinde yanıtını verdi. 'Son 1 yılda işçi çıkardınız mı?' sorusuna 'evet' diyenlerin oranı yüzde 40, 'hayır' diyenlerin yüzde 60. 'Önümüzdeki 1 yıl içinde yatırım yapmayı düşünüyor musunuz?' sorusuna evet yanıtı verenlerin oranının ise yüzde 17'de kalması sektörün geleceği açısından düşündürücü...

Ankete katılanların yüzde 98'i uygulanan Teşvik Yasası ile Denizli'ye haksızlık yapıldığına inanıyor. Tekstilciler iş hayatında karşılaştıkları sıkıntıları ise şöyle sıralıyor: 'Problemlerin yüzde 24'ü kur politikası, yüzde 18'i teşvik politikası, yüzde 18'i ileriyi görememe, yüzde 17'si yıkıcı yerli rekabet, yüzde 15'i Uzakdoğu ülkeleriyle rekabet, yüzde 4'ü finans bulamama ve yüzde 4'ü politik belirsizlik.'

109 ülkeye ihracat

Anket sonuçlarını değerlendiren Denizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci, Denizli'nin ihracatta 1 milyar doları aşan 9 ilden birisi olduğuna ve 109 ülkeye ihracat yaptığını belirtti. Ankete katılanların yüzde 87'sinin tekstil sektöründe kriz olduğunu vurguladığını belirten Keçeci, 'Tekstildeki sıkıntılar için hangi konulara eğilmek çözüm olabilir? sorusuna ankete katılanların yüzde 35'i marka-imaj, yüzde 30'u verimlilik-modernizasyon, yüzde 20'si moda-tasarım, yüzde 15'i teknik tekstil yanıtını vermiştir' diye konuştu. Keçeci, şunları söyledi: 'Türkiye bornoz ihracatının yüzde 66'sını, havlu ihracatının yüzde 69'unu Denizli tek başına gerçekleştiriyor. Denizli'de SSK'lı işgücünün yüzde 42.5'ine istihdam sağlıyor. Kapasite ve istihdam iyi ama havlunun 1 numarası Denizli, yatırımda havlu attı. Denizlili tekstilcilerin sadece yüzde 17'si önümüzdeki yıl yatırım yapmayı planlıyor.'

Teşvik belgesi sayılarındaki gerilemenin ankete verilen yanıtlarla örtüştüğünü belirten Keçeci, şunları kaydetti: 'Teşvik belgesine bağlı öngörülen yatırım tutarı 2003'te 354 milyon YTL iken 2004'te 233 ve 2005'in ilk 5 ayında 60 milyon YTL'ye gerilemiştir. Öngörülen istihdam oranı daha olumsuz bir tablo çiziyor. 2003'te 6 bin 130 kişi olarak öngörülen istihdam, 2005'in ilk 5 ayında 611 kişiye düşmüştür. Zor koşullarda yatırım yapmayan Denizlili tekstilciler, göz göre göre geleceklerini feda ediyor.'

Çözüm önerileri

DSO Başkanı Müjdat Keçeci, düşük seyreden döviz kurlarından en çok zarar gören illerden birinin Denizli olduğunu ifade ederek, çözüm önerilerini de şöyle sıraladı: 'Sektör, mevcut yatırımlarda 3 yıl süreyle bölge ayrımı olmaksızın Teşvik Yasası kapsamındaki desteklerden yararlandırılmalı. Sanayimiz göçmeden enerji fiyatları indirilmeli. Söz verilen KDV indirimleri gerçekleştirilmeli. İhracatın finansmanı kolaylaştırılmalı.'

Ekonominin yüz akı

- Sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamas