Belge kalkınca akaryakıt kaçakçılığı patladı

Yılbaşında akaryakıttan alınan vergilerin artması sonucu Türkiye, dünyanın en pahalı benzinini kullanan ülke oldu. Akaryakıt pahalandıkça kaçak mazot kullanımı artıyor. Türkiye'de geçen yıl 14 milyon ton kaçak akaryakıt ele geçirildi.

Vergisiz olarak ülkeye giren akaryakıtta yüzde 283 oranında artış kaydedildi. Emniyet yetkilileri, akaryakıt kaçakçılığında uygunluk belgesinin kaldırılmasının mücadeleyi sekteye uğrattığını belirtiyor 
 
Emniyet Genel Müdürlüğü, akaryakıt kaçakçılığına büyük darbe indirdi. Pahalı akaryakıttan dolayı kaçakçılık her geçen gün artıyor. Kaçakçıları sıkı takibe alan emniyet güçleri, 2009'da düzenlediği operasyonlarda 14,3 milyon ton kaçak akaryakıt ele geçirdi. Bu rakam, bir önceki yıl ele geçirilen kaçak akaryakıttan yüzde 283 oranında daha fazla. Kaçakçılara göz açtırmayan polis, bin 495 kaçakçıyı gözaltına aldı.

Emniyet raporunda, akaryakıt ithalatında EPDK'dan uygunluk belgesi alma zorunluluğunun kaldırılmasının akaryakıt kaçakçılığını sekteye uğrattığı savunuluyor. Akaryakıttan alınan yüksek vergi sebebiyle dünyanın en pahalı benzini Türkiye'de satılıyor.

Emniyet Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı'nca yayınlanan 2009 yılı faaliyet raporuna göre polis, akaryakıt kaçakçılarına göz açtırmadı. Polis, 2009'da 21'i planlı 776 operasyon düzenledi. Yapılan operasyonlarda kaçakçıların özellikle son yıllarda kullanımı yaygınlaşan motorine yöneldiği görüldü.

Operasyonlarda 7,9 milyon ton kaçak motorin ele geçirildi. 84 bin ton benzin yakalanırken, 4 milyon 636 bin ton fuel-oil'e piyasaya sürülemeden el konuldu. Kullanımı yaygınlaşan katkılı akaryakıtın kaçakçılığının da oldukça yüklü miktarlarda yapıldığı belirtiliyor. Operasyonlarda 1,3 milyon ton kaçak katkılı akaryakıt yakalandı. Kaçakçıların, bio-dizel, solvent, madeni yağ, LPG, gazyağı, jet yakıtı gibi alanlarda da faaliyet yürüttüğü saptandı. Operasyonlarda toplam 14 milyon 388 bin ton kaçak akaryakıt yakalandı.

Geçen yıl 2673 akaryakıt istasyonu denetlendi

Bu arada akaryakıt istasyonlarına dönük operasyonlar da hız kesmedi. 2009 yılında polis 262 LGP istasyonunu denetlerken bunlardan 87'sini mühürledi. 2 bin 673 akaryakıt istasyonunu denetimden geçiren kolluk güçleri, istasyonlardan 793 adet numune aldı. Hileli akaryakıt sattığı saptanan 70 istasyonun kapısına mühür vuruldu. Madeni yağ üretim tesislerine dönük 38 ayrı denetimde ise 12 tesisin faaliyetleri durduruldu.

İhrakiye akaryakıt satışı faaliyeti yürüten 44 firmanın denetlenmesi sonucunda ise 5 firmaya ceza kesilerek mühür vuruldu. Emniyetin raporunda, mevzuat değişikliklerinin mücadeleye sekte vurduğuna işaret edildi. Raporda, "2009 yılında yapılan yasal değişiklikle akaryakıt harici petrol ürünlerinin ithalat sürecinde EPDK'dan uygunluk belgesi alma zorunluluğu ortadan kaldırılmış ve bu ürünleri ithal eden firmaların kapasite denetimleri imkansız hale gelmiştir. Solvent, madeni yağ, baz yağ gibi akaryakıt harici petrol ürünlerinin akaryakıta dönüştürülmesi veya akaryakıta karıştırılması, akaryakıt kaçakçılığında sıklıkla karşımıza çıkan bir yöntemdir." denildi.

Öte yandan, dün Kırıkkale, Kocaeli, İstanbul, Yalova, Çankırı, Diyarbakır ve Mardin'de belirlenen adreslere yapılan operasyonlarda 558 ton kaçak akaryakıt ele geçirilirken 31 kişi gözaltına alındı.

Sedat Güneç/Zaman