Bankaların karı yüzde 24 arttı

Üç ayda bir yayımlanan ve Mart 2007 verileriyle beşincisi hazırlanan Finansal Piyasalar Raporunun bu sayısı (1) Ekonomik Çerçeve ve Gelişmeler, (2) Finansal Sektör Değerlendirmesi ve (3) Bankacılık Sektörü Risk Değerlendirmesi olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır.

Global ekonomik ve finansal çerçeveye bakıldığında, 2006 yılında da son beş yıldır süren güçlü büyüme eğiliminin devam ettiği görülmektedir. Ancak, son dönemde özellikle ABD emlak piyasasındaki gelişmeler küresel ölçekte beklentilerin bozulmasına ve oynaklığın artmasına neden olmuştur.

Finansal piyasaların içinde bulunduğu bu konjonktürün yanı sıra Orta Doğu bölgesine yönelik jeo-politik risklerin devam etmesi genel hatlarıyla risklerin arttığı bir döneme girildiğine işaret etmektedir. Türkiye ekonomisinde, özellikle yurt içi talepteki daralma ile 2006 yılının ikinci yarısından itibaren büyüme hızı nispi olarak yavaşlamıştır. Bu dönemde devam eden yüksek dış talep, üretim artışının sürmesini sağlamıştır. Talep unsurlarındaki yavaşlama eğilimi toplam bireysel krediler tutarında da kendisini göstermiştir. Toplam üretim artışına ve yurt içi ekonomik aktiviteye ilişkin bekleyişlere de paralel olarak kredi hacmindeki genişleme de devam etmektedir.

Türk finansal sistemine genel olarak bakıldığında, büyüme eğiliminin Mart 2007'de de sürdüğü görülmektedir. Mart 2007 itibarıyla, finansal sistemin toplam aktif büyüklüğü bir önceki yılsonuna göre %5 oranında büyüyerek 592,6 milyar YTL seviyesine ulaşmıştır. Türk finansal sistemi içerisinde en yüksek paya sahip olan bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü aynı dönemde %3,2 oranında artarak 515,3 milyar YTL olarak gerçekleşmiştir.

Finansal sektörün aktif büyüklüğünün GSYİH'ye oranı %99 düzeyinde iken, bankacılık sektörü aktiflerinin GSYİH'ye oranı %86,1 seviyesindedir. Diğer taraftan finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri ve tüketici finansmanı şirketleri aktiflerinin GSYİH'ye oranı ise %3,3 düzeyindedir.

Bankacılık sektörüne ilişkin finansal sağlamlık göstergeleri, sektörün yüksek oranlı sermayeye sahip olarak yasal limitlerin oldukça üzerinde sermaye yeterliliği rasyosuyla çalıştığını ve serbest sermayesini artırdığını göstermektedir. Kârlılık göstergelerindeki olumlu seyir Mart 2007'de de devam etmiş, kâr eden 44 bankanın sektörün toplam aktifleri içindeki payı %99'un üzerinde gerçekleşmiştir.

Bankacılık sektörünün genelinde toplam işletme giderlerinin toplam gelirlere oranının düşmesi verimlilik açısından olumlu bulunmaktadır. Bankacılık sektörünün bilânço yapısı Mart 2007 itibarıyla incelendiğinde toplam aktiflerin 515,2 milyar YTL'ye yükseldiği ve kredi hacminin 230,4 milyar YTL'ye ulaşarak bilânço içindeki payının %44,7'ye yükseldiği görülmektedir. Finansal aracılık fonksiyonunun daha etkili olarak yerine getirilmesi sonucunda mevduatın krediye dönüşüm oranı yılın ilk çeyreğinde %72,1 düzeyine yükselmiştir.

 Yılın ilk çeyreğinde bankacılık sektörünün Türk parası cinsi kaynakların toplam pasifler içerisindeki payı 2007 yılı Mart ayı itibarıyla %63; Yabancı para kaynakların payı ise %37 olarak gerçekleşmiştir. Mart 2007 itibarıyla toplam mevduat hacmi %4 artarak 319,5 milyar YTL'ye ulaşmıştır. Ayrıca, 2006 Mart-2007 Mart döneminde bankacılık sektörünün toplam net kârı %24,6 artarak 3,4 milyar YTL'ye ulaşmıştır. Aralık 2006 döneminde %21,9 olarak gerçekleşen sermaye yeterlilik rasyosu, Mart 2007 dönemi itibarıyla %22,2 olarak gerçekleşmiştir.

Türk Bankacılık Sektörü, günümüzün küresel piyasalarında çeşitli risklere maruz faaliyet göstermektedir. Ancak özellikle risk kültürünün yaygınlaştırılması ve derinleştirilmesiyle birlikte bankacılık sektöründe risk yönetim kabiliyetinin arttığı ve karşı karşıya kalınan risklerin yönetilebilir düzeyde olduğu görülmektedir. Risklerin yönetimi bankacılık sektörünün ve gözetim otoritesinin, sektörü ve çevre koşullarını etkin izlemesiyle sürdürülebilecektir. Tüm süreç içerisinde bankacılık sektörünün kendi iç değerlendirmesini gerçekleştirebiliyor olması ayrıca önem arz etmektedir.