Bakan Bozdağ: Fesih yetkisi yok, TBMM seçimlerini yenileme yetkisi var
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ: Anayasa değişikliği paketinde Cumhurbaşkanı'nın TBMM'yi fesih yetkisi yoktur, sadece TBMM seçimlerini yenileme yetkisi vardır.
Anayasa değişikliğindeki cumhurbaşkanına verilen ‘fesih' yetkisi tartışmalarına ilişkin son açıklama Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’dan geldi. Bozdağ, twitter hesabından yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanının fesih yetkisinin olmadığını savundu ve ‘sadece TBMM seçimlerini yenileme yetkisi vardır’ dedi.
İşte Bakan Bozdağ’ın sosyal medyada geniş yankı bulan ‘tanım’ açıklaması;
“Anayasa değişikliği paketinde Cumhurbaşkanı’nın TBMM’yi fesih yetkisi yoktur;sadece TBMM seçimlerini yenileme yetkisi vardır. “Fesih”ayrı şeydir,”seçimlerin yenilenmesi”ayrı şeydir. “Fesih”ile “seçimlerin yenilenmesini”aynı saymak/göstermek,bu gerçeği değiştirmez. TBMM’nin feshi,TBMM’nin ve TBMM üyelerinin görevini sonlandırır. Yani feshedilen parlamentonun ve milletvekillerinin görevi sona erer. Seçimlerinin yenilenmesi, TBMM seçiminin yenilenmesidir. Bu halde TBMM’nin de milletvekillerinin de görevi sona ermez devam eder.
Feshedilen parlamentonun görevi, sona erer. Seçimleri yenilenen parlamento ve vekillerinin görevi ise yenileri seçilene kadar devam eder Bu nedenle anayasada, “fesih” kavramı yerine “seçimlerin yenilenmesi” ibareleri, bilinçli olarak kullanılmıştır. Bunun amacı, “istimrar” ilkesi gereği yasamanın sürekliliğini sağlamak ve ülkeyi hiçbir şartta parlamentosuz bırakmamaktır.
Bu nedenle 1982 anayasasında olduğu gibi anayasa değişiklik paketinde de bilinçli olarak “seçimlerin yenilenmesi” ibareleri kullanılmıştır. Cumhurbaşkanı’nın TBMM seçimlerini yenilemesi halinde,TBMM seçimiyle birlikte otomatikman Cumhurbaşkanı seçimi de yenilenecektir. Bu nedenlerle Cumhurbaşkanının seçimi yenileme yetkisi, gerçek fesih yetkisinden ayrı ve başka olup, yeni sistemin en özgün yönlerindendir. Kemal Kılıçdaroğlu’nun ve ekibinin konuyu çarpıtması, bu hakikati değiştirmez, değiştiremez”
TDK da 'parlamento' ile açıklıyor
Fesih kelimesi Türk Dil Kurumu'nun sözlüğünde 'verilmiş bir yargıyı kaldırma, bozma / dağıtma, dağıtılma' olarak geçiyor. Sözlükte; kelimenin cümle içerisinde kullanılması bile parlamento kelimesi ile 'parlamentonun feshi' şeklinde yapılıyor.
ERDOĞAN DA ‘FESİH YOK KANITLANIRSA İSTİFA EDERİM’ DEMİŞTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan da geçtiğimiz günlerde katıldığı bir televizyon programında, eleştirisi konusu olan “fesih” yetkisini kesin bir dille yalanlamıştı. Erdoğan “Cumhurbaşkanı’nın fesih yetkisi yok. Saf tipler var bazıları televizyonlara çıkıyor. Cumhurbaşkanı’nın böyle bir yetkisi yok. Yeni düzenlemeyle beraber böyle bir yetkiye sahip olmadığı gibi ülke erken seçime gitme durumundaysa kararı parlamento alır.
Cumhurbaşkanı’nın erken seçime götürme yetkisi dahi yok. Bunu ancak Meclis’te yapabilir. Bunun da oranları var. O oranı yakalayamadığı takdirde bunu da sağlayamaz. Böyle bir seçime gitmek, sadece parlamento ya da Cumhurbaşkanı değil. Aynı anda ikisi de. Böyle bir erken seçim. Sistem olarak uzlaşmanın içine itiyor. Bundan dolayı ülkede istikrar oluyor” demişti. Erdoğan daha sonra katıldığı bir mitingde de ‘ispatlasınlan istifa ederim’ demişti.
İŞTE TARTIŞILAN O MADDE
Peki son olarak Bekir Bozdağ’ın gündeme getirdiği tartışılan ‘fesih maddesi’ ne diyor?
İşte TBMM ve Cumhurbaşkanı seçimlerinin yenilenmesi başlıklı o madde;
13. Madde : Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Bu halde Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır. Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır, Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir. Seçimlerinin birlikte yenilenmesine karar verilen Meclisin ve Cumhurbaşkanının yetkileri, bu organların seçilmesine kadar sürer. Bu şekilde seçilen Meclis ve Cumhurbaşkanının görev süreleri de beş yıldır.
(Mevcut halinde Anayasa'nın 116. Maddesi: Bakanlar Kurulu'nun 110.maddede belirtilen güvenoyu alamaması ve 99. Veya 111.maddeler uyarınca güvensizlik oyuyla düşürülmesi hallerinde; kırkbeş gün içinde yeni Bakanlar Kurulu kurulamadığı veya kurulduğu halde güvenoyu alamadığı takdirde Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı'na danışarak, seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Başbakanın güvensizlik oyu ile düşürülmeden istifa etmesi üzerine kırkbeş gün içinde veya yeni seçilen Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Başkanlık Divanı seçiminden sonra yine kırkbeş gün içinde Bakanlar Kurulu'nun kurulamaması hallerinde de Cumhurbaşkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Yenilenme kararı Resmi Gazete'de yayımlanır ve seçime gidilir.)
