Abdullah Tivnikli'ye çifte kıyak mı yapıldı?

Abdullah Tivnikli'ye çifte kıyak mı yapıldı?

HDP barajı geçince Erdoğan sinirlendi ve Kürtler'e "Elektrik paralarını ödemiyorlar" dedi. Söz doğru ama tahsilatını beceremeyen, AKP'nin 'Becerikli' işadamı Abdullah Tivnikli.

Abdullah Tivnikli'ye çifte kıyak mı yapıldı?
16px
24px
16.08.2015 11:05
ABONE OLgoogle
Oğuz Karamuk'un yazısından alıntı

Abdullah beceremedi


HDP barajı geçince Erdoğan sinirlendi ve Kürtler'e "Elektrik paralarını ödemiyorlar" dedi. Söz doğru ama tahsilatını beceremeyen,  AKP'nin 'Becerikli' işadamı Abdullah Tivnikli. Ayrıca yıllardır göz yumulan, batıdaki vatandaşa ödetilen kayıp kaçak bedeli neden şimdi akıllara geldi?

HDP'nin beklenenin üzerinde oy alıp, AKP'nin 13 yıllık iktidarına son vermesiyle başlayan gerilim herkesin malumu. Zaten çözüm sürecinin buzdolabına kaldırılmasının ardından, TV haber bültenlerinin yarısından fazlasının terör eylemlerine ayırılması, siyasi kavganın ne boyuta ulaştığını istemesek de gözümüze sokuyor.

Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önceki gün "Zaten elektrik parası da ödemiyorlar" sözleri çatışmayı başka boyuta taşıdı. Kamuoyunda uzun süredir var olan tartışmalar alevlendi. Erdoğan'ın da dediği gibi Kürt illerinin büyük kısmı elektrik faturası ödemede büyük sorunlar yaşıyor. Ve ödenmeyen faturaların bedeli, tüm ülkedeki vatandaşların ödediği faturalara eklendiği için büyük bir haksızlık doğuyor. Hatta kayıp kaçak bedeli ödemek istemeyen tüketiciler dava açıp kazandı. 

KÜRT İLLERİNDE KAÇAK % 75

Kayıp kaçak bedelinin hukuksuz olduğunu ispat etti. Ancak, dün Kürtler'in fatura ödememesinden şikâyetçi olan Erdoğan'ın partisi yani AKP, yeni bir düzenlemeyle söz konusu mahkeme kararını tanımazlıktan geldi. Haksızlık ve şikâyetler arttı. Bunlar Kürt illerindeki kayıp kaçak sorununun tartışılan yönleri. Ancak tartışılmayan kısımları da var. Örneğin bu durumun siyasi ve iş dünyası boyutu pek göz önüne gelmedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da kayıp kaçak oranlarından şikâyet ettiği Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki elektriğin dağıtımını iki şirket yapıyor: Dicle Elektrik ve Van Gölü Elektrik. Bu iki şirketten Van Gölü Elektrik'in sahibi Türkerler İnşaat. Bu ismi tartışmalı inşaat ihalelerinden çoğunuz hatırlıyor olmalısınız. Türkerler'in işlettiği Van Gölü Elektrik, yüzde 65'lik oranla Türkiye çapında en yüksek kaçak elektrik oranıyla çalışan ikinci şirket konumunda.

Kayıp kaçak oranının en yüksek olduğu dağıtım şirketi Dicle Elektrik'in sahibi ise kamuoyunun 'Becerikli Abdullah' olarak da tanıdığı, AKP döneminin yıldız işadamlarından Abdullah Tivnikli. Diyarbakır'ın da olduğu bölgeye elektrik veren bu şirketin sattığı her 100 voltluk elektriğin, 75'i kayıp-kaçağa gidiyor.

KAYIP KAÇAĞI TUTTURAMAYAN ŞİRKET YANIYOR

Öte yandan hem şirketin, hem de Tivnikli'nin bu şirkete sahip olmasının ilginç bir hikâyesi var.  Dicle Elektrik ilk kez 2010 yılında satışa çıkarıldı. Toplam 9 şirket teklif verdi. İhaleyi 228 milyon dolar ödeyen Karavil-Ceylan Grubu kazandı. İhale şartnamesinde, diğer dağıtım ihalelerinde olduğu gibi hayati bir madde yer aldı. Buna göre devlet, ihaleyi kazanan şirkete bir kayıp kaçak oranı hedefi belirledi. 

Bu kayıp kaçak hedefinin altında kalınması halinde, ortaya çıkan zarar o ana kadar olduğu gibi, elektrik faturalarına yansıtılarak tüm ülkedeki abonelere ödetilecekti. Ancak hedeflenen kayıp-kaçak oranının geçilmesi halinde, aşılan kısım ödenmeyecek ve şirket bu zarara katlanacaktı. Elektrik dağıtım şirketleri bugün de aynı esaslar dahilinde çalışıyor. EPDK, 2010'daki ihale tarihinde yüzde 64 olan kayıp kaçak oranının sırasıyla 2013'te yüzde 42, 2014'te yüzde 35, 2015'te ise yüzde 29'a indirilmesini şartı getirdi. İhaleyi alan Karavil-Ceylan bir süre sonra durumun zorluğunu görüp, yatırdığı teminatı da yakmak pahasına ihaleden çekildi.

TİVNİKLİ'YE ÇİFTE KIYAK YAPILDI

İlk ihalenin iptalinden sonra Dicle Elektrik 3 yıl aradan sonra tekrar satışa çıkarıldı. Ve 2013'te Abdullah Tivnikli'nin büyük ortağı olduğu İşkaya-Doğu ortak girişim grubuna verildi. Tabii önemli bir farkla. EPDK kayıp kaçak oranlarını sırasıyla 2013 için yüzde 71, 2014 için yüzde 59, 2015 için de yüzde 49 olarak değiştirdi. Böylece bugün itibariyle yılda 3 milyar liraya yakın kaçak elektrik tüketiminin yapıldığı Dicle Elektrik bölgesinde, ihaleyi alan firmaya büyük bir kıyak yapıldı.

Bölgede kullanılan kaçak elektriğin asıl faturasının alıcı şirkete değil, ülke genelindeki elektrik abonelerine ödetilmesinin yolu açıldı. Benzer bir kıyak Türkerler Grubu'nun satın aldığı Van Gölü elektrik için de gerçekleştirildi. Öte yandan aynı Tivnikli'ye, şirketin alımı sırasında ortağı olduğu Kuveyt Türk'ten kredi açılabilmesi için Bankacılık Kanunu'nun bile by-pass edilerek büyük bir suç işlendiğini de bir not olarak hatırlatalım. 

BİRDENBİRE AKILLARINA GELDİ

Sonuç olarak geldiğimiz noktada Tivnikli'nin sahibi olduğu Dicle Elektrik bırakın bölgedeki kayıp kaçak oranını düşürmeyi, daha daha da yükseltti. Bugünlerde Dicle Elektrik yüzde 75 kaçak oranıyla çalışıyor. Kaçağın üçte ikisi yani 2 milyar liralık kısmı tüm Türkiye'deki abonelerin faturalarına yansıtılıyor. 1 milyar lirayı ise Tivnikli'nin şirketi ödüyor. Peki, hem tüm Türkiye'deki vatandaşlara yük çıkartan kayıp kaçak sorunu neden çözemedi.

Güneydoğu'da Becerikli Abdullah, Doğu'da Türkerler neden basiretli bir tüccar gibi davranıp faturaları tahsil etmeyi beceremedi. Ya da neden faturası ödenmediği halde elektrik satışına devam etti. Bunun cevabı sanırım Erdoğan'ın önceki gün birden bire "Kürtler elektrik faturası ödemiyor" diye hatırlamasına bağlı. Bir yerde "İnsan görmek istediği zaman görüyor" demek de doğru olabilir.

Meydan Gazzetes
E-Bülten Aboneliği
İş, Ekonomi ve Cemiyet hayatının özel gündemi Patronlar Dünyası'nda... Günlük E-Bülten'imize abone olun, Patronlar Dünyası ayrıcalıklarını yaşayın.
Patronlar Dünyası ile Bir Adım Önde