17 Aralık asıl ‘lobiyi’ çarpmış
17 Aralık’ta başlayan ve ardından hukuk skandallarıyla siyasi bir krize dönüşen operasyonlar süreci Türkiye’ye yatırım yapan sıcak parayı da çarptı
Başbakan Erdoğan’ın ‘lobi’ diye suçladığı yabancı yatırımcı 17 Aralık sonrası Türkiye’den sadece 1.25 milyar dolar çıkarttı. Toplam portföyleri ise 24.3 milyar dolar azaldı
Yolsuzluk ve rüşvet iddialarıyla 17 Aralık’ta başlayan ve ardından yaşanan hukuk skandallarıyla siyasi bir krize dönüşen operasyonlar süreci Türkiye’ye yatırım yapan sıcak parayı da çarptı. Hem döviz kurlarındaki yükseliş hem de borsa ve bono fiyatlarındaki hızlı gerilemeler yurtdışı yatırımcılara satış fırsatı vermezken, ellerinde bulundurdukları varlıkların fiyatını hızla aşağı çekti.
Merkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre, operasyonların başladığı dönemin ardından geçen sekiz haftalık sürede yabancı yatırımcılar Türkiye piyasalarından 1 milyar 256 milyon dolar çıkartırken, toplam portföyleri 24.3 milyar dolarlık rekor küçülme yaşadı. Hazine bonosu, hisse senedi ve repo piyasalarındaki toplam yabancı yatırımının değeri 128.1 milyar dolardan, 103.8 milyar dolara indi.
‘KOMPLOCULAR’ ZARAR ETMİŞ!
Söz konusu veriler, Başbakan Erdoğan da dâhil AKP yöneticileri tarafından dile getirilen ‘Faiz lobisi Türkiye’ye komplo kurdu’ suçlamasının rakamsal bir temele dayanmadığını da gösterdi. Faiz lobisi olmakla suçlanan yabancı yatırımcıların Türkiye piyasalarındaki hızlı kayıplardan en çok zarar gören kesim olduğu ispatlandı.
Rakamların ayrıntıları incelendiğinde Türkiye’ye yatırım yapan sıcak paranın en büyük kaybının Borsa İstanbul’daki hisse senetlerinden olduğu görülüyor. 13 Aralık-31 Aralık döneminde BIST- 100 Endeksi yüzde 16.5 gerilemeyle 74 bin 064 puandan, 61 bin 858 puana geriledi. Aynı süreçte yurtdışı yerleşiklerin portföyünde bulunan hisse senetlerinin değeri 14 milyar 888 milyon dolar azalarak 59.7 milyar dolardan, 44.8 milyar dolara indi.
Söz konusu dönemde, yabancı yatırımcıların borsadan çıkarma imkânı olmadı. Piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış verilere gör, bu dönemde yabancı yatırımcıların piyasadan çıkmak bir yana fazladan 9.8 milyon dolar para getirdiği görüldü. Aynı dönemde yabancı yatırımcılar bono piyasasından 1 milyar 376 milyon, repo piyasasına girişi ise 110.7 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Bülent Onur Şahin/Taraf
