Katrina’dan daha beteri gelecek
Katrina’nın vurduğu New Orleans ve çevresi, asıl küresel ısınmanın tam hedefi. Son saptamalara göre 88 büyük buzuldan 79’unda büyük erimeler var ve bunlar deniz seviyesini yüseltiyorlar. İşte size iklim konusunda dünyanın son hali!
ABD’nin üç eyaletinde bu hafta içinde büyük zarara, mal ve can kaybına yol açan, kentleri sular altında bırakan Katrina kasırgası, dünyanın geleceği ile ilgili soru işaretlerini ve insanın doğa karşısındaki çaresizliğini yeniden gündeme getirdi. Louisiana, Mississippi ve Alabama eyaletlerini saatte 233 kilometre hızla vuran kasırga, doğrudan küresel ısınmayla ilişki kurulmasa bile, küresel ısınma yüzünden dünyayı bekleyen çevre terörünün bir sembolü olarak görülüyor.
İşin ilginci, kasırganın tahribatının yaşandığı New Orleans kenti ve civarı, küresel ısınmanın dramatik sonuçlarından biri olan buzulların erimesi ile gelecekte ilk sular altında kalacak yerleşim yerleri. Yani bu bölge hem kasırgaların hem de küresel ısınmanın hedefleri arasında.
Dünya kasırganın sonuçlarıyla uğraşırken, New Scientist bilim dergisi de son sayısında kapağa ‘Dünya buzullarına ne oluyor?’ sorusunu taşıdı. Evet belki buzullar insanın yaşam alanlarının uzağında, ancak hızla erimelerinin yol açacağı felaketler inanılmaz derecede büyük.
BUZULLARIN 79’U ERİYOR
Merkezi Zürih’te bulunan Dünya Buzulları Gözlem Merkezi’ne göre gözlem altındaki 88 buzuldan yalnızca 4’ü büyüme işaretleri gösterirken, 79’u eriyor. Bilim insanlarına göre şüphesiz küresel ısınma her şeyi izah etmiyor. Dünya genelinde birçok dağ buzulu, 19. yüzyıldan itibaren, yani küresel ısınmaya belirgin biçimde insan katkısı olmaksızın, gözle görülür şekilde erimeye başladı. Örneğin Orta Afrika’da Kenya Dağı, 1900 yılından beri 18 buzulunu yitirdi. Uganda ve Kongo arasındaki Rwenzorii Dağları’nın tepesindeki buz örtüsü de yok oldu.
Hint Okyanusu’nun bulunduğu alanda Yeni Gine’deki West Meren buzulu, 1990’ların sonunda tamamen eridi.
Kilimanjaro Dağı’nın zirvezindeki buzullar 11 bin yıldan beri orada ama önümüzdeki 30-40 yıl içinde gözle görülür biçimde eriyecekler.
Peru’nun en büyük dağlarından biri olan Tropikal And’larda ise El Nino’nun yoğunluğu ve şiddeti yüzünden ısı sürekli olarak artıyor. El Nino’daki bu değişikliklerin ne kadarı küresel ısınmaya ne kadarı doğal iklim dalgalanmalarına bağlı hálá soru işareti.
ERİME UZUN ZAMANDIR VAR
Avrupa Çevre Ajansı’nı verilerine göre, Alp Buzulları 19. yüzyılın ortalarından 20. yüzyılın ortalarına kadar geçen süreçte yoğunluklarının neredeyse yarısını kaybettiler.
Avrupa’nın en büyük buzulu İzlanda’daki Breidamerkurjokull buzulu geçtiğimiz yüzyılda ciddi biçimde azaldı.
Patagonya’daki buz bölgeleri 1880’lerde erimeye başladı.
Hollanda’da Utrecht Üniversitesi’nden Hans Oerlesmans’ın, dünyadaki en büyük 169 buzul üzerine yaptığı araştırmaların kayıtları 1600 yılına kadar iniyor. Bu yıl Science dergisinde yayımlanan araştırma, 19. yüzyılın ilk yarısında buzulların en yüksek seviyesine ulaştığını, ancak akabinde erime sürecinin içine girildiğini ortaya koyuyor.
Tüm bunlar, küresel ısınmanın insan eliyle tetiklendiğini iddia etmek için henüz çok erken olduğunu gösteriyor. İklimbilimciler, 14-19. yüzyıl arasında dünyanın nispeten daha soğuk bir iklim dönemi geçirdiğini ve 19. yüzyıldaki küresel ısınmanın bu dönemin sona ermesi ile açıklanamayacağını savunuyorlar.
Peki dağların zirvelerindeki buzullar yok olduğunda ne olacak?
